HOE GOED ZIET EEN HOND?
Honden hebben een goed gezichtsvermogen, maar in verschillende opzichten is dit anders dan bij de mens. Vele jaren lang heeft men gemeend dat honden geen kleuren konden zien en in een zwart-witte wereld leefden. Nu is bekend dat dit niet zo is, maar dat kleur voor hen niet veel betekent. In hun netvlies liggen in verhouding tot het aantal kegeltjes veel meer staafjes dan bij ons. De staafjes functioneren vooral bij zwak licht en geven en zwart-wit beeld. Kleuren worden met de kegeltjes waargenomen. De “staafjesrijke” ogen van een hond zijn daardoor speciaal aangepast aan een dagelijkse cyclus waarin de grootste activiteit optreedt in de ochtend– en avondschemering. Dit noemt men Crepusculair ritme en komt bij de meeste zoogdieren voor. De mens is een dagdier, wat dus ongebruikelijk is. Qua gezichtsvermogen is de mens eigenlijk geen typisch zoogdier. Het kleine beetje kegeltjes in de ogen van een hond verraadt dat in het “landschap” van de hond toch wel enige kleur te bekennen is, al zijn de hedendaagse “Technicolour-verrukkingen” van hem aanmerkelijk minder dan van de mens. De grote oogdeskundige Gordon Walls vat dit met de volgende woorden samen: “Voor al die schemerdieren met veel staafjes [zoals de hond] zullen de felste spectraalkleuren er hooguit als fijne pasteltinten van onzekere identiteit uitzien.” Bij zwak licht zijn honden daarentegen beter af dan wij. Ze hebben achter hun ogen een licht-reflecterende laag, het Tapetum Lucidum, hetgeen beeldversterkend werkt en er voor zorgt dat zij het kleine beetje licht dat er is beter kunnen benutten. Evenals bij katten, die deze laag ook bezitten, zijn de ogen van de hond door die reflecterende laag in de nacht “lichtgevend”.
Een ander verschil tussen onze ogen en die van de hond is dat zij gevoeliger zijn voor beweging en minder voor detail. Als op een flinke afstand iets vrijwel stilstaat, wordt het bijna onzichtbaar. Daarom komt het dat zo veel soorten prooidieren “verstijven” bij alarm en doodstil blijven staan voor ze proberen te vluchten. Proeven hebben aangetoond, dat een hond zijn baas niet kan ontdekken als deze op 200 meter afstand onbeweeglijk staat. Als daarentegen een schaapherder op een afstand van meer dan 800 meter op een duidelijke wijze zijn arm en hand beweegt, dan kunnen deze signalen door zijn hond goed gezien worden. Deze gevoeligheid voor beweging is van het grootste belang voor bijvoorbeeld jachthonden en wilde honden die op een prooi jagen. Als de prooi eenmaal op de vlucht is geslagen en dus in beweging is, dan functioneren de ogen van de hond op hun best.Voor een jagende hond is het ook belangrijk dat hij een extra groot gezichtsveld heeft. Een ras met een smal hoofd zoals de Greyhound heeft een gezichtsveld van 270º. Bij een ras met een gewoon gemiddelde hoofdafmeting is het gezichtsveld 250º. Bij een afgeplatte snuit kan het aantal graden nog minder zijn. Maar bij alle hondenrassen is het gezichtsveld groter dan bij de mens, bij wie het maar 180º is. Hoewel honden kleine bewegingen over een veel groter deel van het landschap kunnen waarnemen, zien zij minder in de diepte en kunnen aanmerkelijk slechter afstanden schatten.
BRON: http://home.wanadoo.nl/hildernisse
HONDENOOG:
De ogen zijn na de neus het belangrijkste orgaan van een hond. Het is een bijzonder orgaan en daarom eerst even een kort overzicht van de samenstelling van het hondenoog. Vanaf de buitenkant zien we de oogleden, de oogharen (zeg maar wimpers), de oogbol en een klier om tranen te produceren. De verschillende delen van het oog hebben elk hun eigen functie en zijn erg belangrijk voor het goed functioneren van het oog. In het oog zien we als eerste het hoornvlies (cornea). Dit is feitelijk een raam waardoor het oog licht ontvangt. Om het hoornvies bevindt zich de witte sclera dat een soort van verpakking is voor alles wat zich in het oog bevindt en waaraan zich de oogspieren hechten. In het midden bevindt zich de gekleurde iris (pupil) dat de hoeveelheid licht dat door het hoornvlies valt reguleert. Het kan beschouwd worden als een soort diafragma dat kleiner en groter wordt afhankelijk van de hoeveelheid licht dat door het hoornvlies valt. Als het donker is gaat de iris open, als het licht wordt gaat de iris sluiten.
Achter de iris bevindt zich de lens dat een soort van richtorgaan is om het licht dat het oog binnenkomt te geleiden en te richten naar de correcte plek op de retina. De retina ligt achter in het oog en is bezaaid met receptoren die het licht absorberen en vervolgens omzetten in elektrische signalen die naar het brein worden gestuurd. De ruimte tussen de retina en lens is gevuld met een gel en houdt het oog op druk en helpt de lens bij het richten van het licht op de retina. Achter de retina zitten ook nog de tapetum lucida die bij honden van groot belang zijn. Deze cellen reflecteren namelijk het licht en zorgen zo dat het zicht in het donker beter wordt. Overigens zijn deze cellen bij alle nachtdieren belangrijk.
Het gezichtsvermogen van honden is ondergeschikt aan dat van de mens. De gezichtsscherpte van een hond ligt ongeveer tussen de 5 en 80 meter, hetgeen nog geen 20% van het menselijk vermogen is. Op grotere afstanden kan de hond geen stilstaande objecten herkennen. Bewegende objecten kan de hond over wat langere afstanden wel waarnemen. De maximale afstand om bewegende objecten waar te nemen is rasafhankelijk en varieert tussen de 800 en 1000 meter. Windhonden zijn de absolute toppers, zij hebben een wat minder ontwikkeld reukvermogen en jagen voornamelijk op zicht, daarentegen kunnen zij bewegend wild tot 1000 meter waarnemen.
De hond ziet weinig kleuren. Op het netvlies van het oog zitten twee typen cellen die het licht waarnemen, de staafjes en de kegeltjes. Mensen hebben in hun ogen drie soorten kegeltjes die er voor zorgen dat wij alle kleuren om ons heen kunnen waarnemen. Honden hebben een duidelijk minder gedifferentieerde kleurwaarneming dan mensen, omdat ze van nature maar twee in plaats van drie soorten kegeltjes hebben. De hond is echter niet volledig kleurenblind maar is minder op kleuren gefixeerd voor zijn waarneming. Honden zien voornamelijk contrast verschillen. Dit wordt veroorzaakt door de speciale opbouw van het reflecterende netvlies en een hoog gehalte Rhodopsine dat zich in de oogstaafjes bevindt. Evolutionair is dit waarschijnlijk ontstaan om de voorouders beter in staat te stellen in schemer en donker op jacht te gaan. Hier moeten ‘zwart-wit’achtige verschillen snel waargenomen kunnen worden. Een groot misverstand is echter dat honden alleen zwart-wit zouden zien. Honden zien wel degelijk kleuren alleen een beetje minder dan mensen.
bron: http://www.huisdieren.nu
