laatste aanpassing 18-februari-2024
Aan de lijn Kusjes Kijken met je neus Het is maar .. Bijten Opvoeden Kijken en zien
Voorwoord
Ik voed, samen met Marianne, mijn honden Mara, Yente en Storm op, maar zij mogen wel hond blijven. Maar mogen wel hond blijven?
Ja, zij mogen hun eigen karakter en instincten behouden. Dit is conform artikel 1.3 van de nieuwe dierenwet ingegaan op 19 mei 2011. Het honden- en kattenbesluit is hierbij komen te vervallen.
Belangrijkste uitgangspunt voor mij is dat ik ook een dier ben met dezelfde behoeftes als andere dieren. Ook al is de vorm anders, ook dieren willen communiseren, ervaringen opdoen en wijzer worden etc.
Ik ben geen expert, maar zag en zie wel heel veel gedragingen van Mara, Yente en Storm waar ik herkenning bij heb. Mijn waarnemingen hebben als belangrijkste bron mijn eigen honden en een flink aantal andere honden waar zij regelmatig mee omgaan. Veel honden gaan achter elkaar aan en ook nog met zijn tweeën achter eentje. Wij noemen dat vaak spelen. Voor honden is dit een soort overlevings-training met vrienden.
Wat mij vaak opvalt is dat normale sociale reacties van dieren op soortgenoten niet mogen als deze dieren huisdieren worden en dit sociale gedrag onderling gaan vertonen en ook naar mensen toe. Dit gedrag moet dan zo snel mogelijk worden afgeleerd (er uit krijgen) als zijnde tegennatuurlijk. Godsdienstige argumenten zijn nog veel erger. Wij mensen doen echter niets anders dan de dieren. Kijk maar eens goed en zonder vooroordelen naar jezelf en anderen in je omgeving. Wel eens jezelf afgevraagd waarom wij apen zo leuk vinden?
Mensen blijken er niet tegen te kunnen als ze hun eigen natuurlijke sociale gedrag niet mogen vertonen en worden op den duur op een of andere manier een klein beetje of helemaal gek. Ik sta er dus niet raar van te kijken als dieren dus ook tegennatuurlijk gedrag gaan vertonen, omdat het natuurlijk handelen verboden of afgestraft wordt. De dieren krijgen dan de schuld, terwijl het gewoon aan de mensen zelf ligt. Probeer je voor te stellen dat je iedere keer als je vriendelijk bent naar je buurman je van deze buurman een klap krijgt. Als mens trap je daar na één of twee keer niet meer in. Een dier snapt dit niet: ze worden negatief behandeld terwijl ze bevriendend handelen zoals dat aangeboren is en gestraft als ze deze genegenheid tonen, maar zullen wel blijven proberen om het goed te maken en zullen andere manieren proberen te vinden. Doe je dit ook naar je kinderen?
Wat ook opvalt is dat mensen erg weinig tijd hebben voor hun honden als ze uitgelaten worden. Zeker nu er mobieltjes zijn. Honden hebben tijd nodig om elkaar te leren kennen. Net als mensen. Bij de eerste (spannende) voorzichtige of onstuimige ontmoetingen tussen honden krijgen honden vaak niet even de kans om tot rust te komen en elkaar beter te leren kennen na deze ontmoeting. Krijgen deze honden deze rust wel, dan zie je dat ze de volgende keer als ze elkaar tegen komen elkaar met veel minder stress benaderen. Na een paar ontmoetingen is de stress helemaal verdwenen. Ze moeten elkaar dan eerst wel geroken hebben, het belangrijkste orgaaan van de honden. Op zicht duurt de herkenning wat langer. Ik noem dit investeren in de langere termijn. Honden zijn elkaars vijanden niet, maar worden wel zo door de eigenaren gemaakt.
Wat ook helpt is het verstrekken van koekjes. Veel mensen zijn hier op tegen wegens het zogeheten schooigedrag. Dit zit alleen bij de mensen tussen de oren. Alle dieren hebben als eerste levenssbehoefte eten nodig om te kunnen overleven. Mensen ook, maar wij hebben dit inmiddels zo goed geregeld dat we er zelf geen moeite meer voor hoeven te doen om aan eten te komen. Er is zelfs zoveel eten dat we heel veel weg moeten gooien. Ook het stijgende aantal mensen met overgewicht zegt hierover iets. Wat ik inmiddels heel vaak zie is dat het honden die elkaar niet zo graag mogen het wel makkelijker wordt gemaakt door bij mij een koekje te komen halen, als ze dit eenmaal weten. Hierdoor reageren mijn honden ook weer relaxster op de ontmoeting.
Thema's:
AAN DE LIJN: (wordt aan gewerkt)
Honden moeten aan de lijn in Nederland. Dit is niet bedacht door iemand die honden een beetje kent. Honden aan de lijn voelen zich minimaal in hun bewegingsvrijheid geremd en reageren daarop vaak gestrest. Zeker als er onbekende honden in de buurt komen zullen ze zich gaan verdedigen door de ander honden weg te jagen. Hun instinktieve kalmerende signalen (meer info bij mijn hond Kilat) kunnen ze niet uitvoeren richting onbekende honden doordat ze in hun bewegingen geremd zijn. De hond hoort ook bij de roedel waar zijn baasje bij hoort. Een onbekende hond die te dicht in de buurt komt zal dus ook de roedel bedreigen in de ogen van de hond. Wegsturen is dan de algemene reactie.
De oplossing is dus maar alle honden aan de lijn? Juist niet, want dat heeft alleen maar een negatieve invloed op zijn natuurlijke manier om met bedreigende situaties om te gaan.
Mara is een verkenner van de roedel op zoek naar iets eetbaars. Eenmaal gevonden geeft ze het af aan de andere honden in de buurt. Dit betekent ook dat zij ongeveer 20 tot 30 meter vooruit loopt. Dit is haar aard en karakter. De baas loopt achter hem en bepaalt wel welke richting de roedel gaat. Mara blijft op kruispunten staan om af te wachten welke richting zij moest gaan lopen. Mara blijft niet altijd voorop lopen. Tijdens de wandeling komt zij ook plaatsen tegen die grondig met zijn neus onderzocht moesten worden. Zij neemt daar dan ook de tijd voor. Als zij te ver achter raakt komt zij snel weer terug. Achtergebleven honden (en kinderen) van de roedel werden opgewacht en met lichte drang teruggebracht binnen de roedel door Yente.
Een hond aan de lijn kan ook niet economisch lopen. De beste manier voor honden om te lopen is in lichte draf. Deze manier van verplaatsen kost de minste energie en leverde de minste problemen op voor zijn ellebogen en heupen en dus is er veel minder kans op ED en HD. Kilat had artrose en voor hem was het dus belangrijk dat hij economisch kon blijven lopen om het ziektebeeld zo lang mogelijk zo klein mogelijk, en dus zonder pijn, te houden. Ja, ik kan de hond tegen die tijd in laten slapen, maar ik zal dat zo lang mogelijk uitstellen. In laten slapen ben ik zowiezo geen voorstander van. Het is maar een hond is dan het antwoord, en je kunt zo een nieuwe gaan halen, dus mag het omdat je dan 'humaan' bent. Waarom mag het dan niet bij mensen?
Honden aan de lijn levert ook vreemde situaties op. Een voorbeeld uit de praktijk. Wandelend met mijn drie honden in een park waar honden los lopen kom ik een man tegen met een klein hondje aan de lijn. De lijn wordt gelijk strak getrokken terwijl mjn honden kennis komen maken door aan de kont te snufflelen. De kleine hond vindt dit helemaal niet leuk en is blijkbar niet gesocialiseerd en probeert te ontsnappen uit deze onvrije situatie. Hierop trekt de man de riem nog strakker aan en de kleine hond begint te kermen en te janken. De kleine hond wordt aan zijn halsband omhoog getrokken zodat zijn poten van de grond zijn en is helemaal overstuur. En wie denk je wie de schuld krijgt?
Mijn visie op de tegengestelde regelgeving vindt je hier: Honden aan de lijn?
E..........
De lik van een hond is vies? De zoen van je moeder, vriendje, vriendinnetje etc. is veel en veel viezer en schadelijker voor je gezondheid!!
Vaak zie ik mensen die problemen hebben met een lik van een hond die zijn genegenheid toont richting mensen. Een lik van een hond is echter een stuk minder gevaarlijk dan een zoen van een mens. Ook zit er in het speeksel van de hond een ontsmettingsmiddel. De rest is water. Mensen vinden dit onetisch, maar doen het zelf ook. Je vindt het zelfs terug bij heel veel dieren. Klik hier voor een filmpje waarin een leeuw zijn menselijke opvoeders weer tegenkomt na een jaar in het wild te hebben geleefd. Ook deze leeuw begroet de opvoeders onder andere met een lik in het gezicht. Ook zijn er veel dieren die hun genegenheid naar elkaar tonen door de neuzen tegen elkaar te drukken of even te 'tongen'.
Een heel andere reden voor deze 'kusjes' is het 'goed maken'. Honden proberen problemen te voorkomen en likken elkaar bij voorbaat al aan de bek als ze elkaar tegenkomen. Ook bij mensen gebeurt dit. Het slechtste wat je nu kunt doen is de hond hiervoor bestraffen. Omdat er straf is, en de hond snapt helemaal niet waarom, zal de hond het toch weer goed proberen te maken door te likken. Met wederom straf als gevolg. Als een hond ergens door gefrustreerd raakt is het wel hierom. Het vertrouwen naar de baas zal binnen de kortste tijd verdwenen zijn. En niet alleen naar de baas.
E...
KIJKEN MET DE NEUS: (wordt aan gewerkt)
Mensen weten het wel dat honden een erg goede neus hebben, maar vergeten dat honden anders zien dan mensen. Zo zien honden geen groene en rode kleuren en is bijna alles gelig zwart/wit met wat paars (meer info bij mijn hond Kilat).
Honden moeten het vooral hebben van hun neus (1 miljoen x beter dan de mens, kun je je dat voorstellen?). Honden zien dus met hun neus in vergelijking met de mens.
Vaak zie ik mensen die er een probleem mee hebben als een hond snuffelt wat er op een lage tafel staat tijdens feestjes enzo. Wij zien wat er op tafel ligt c.q. staat, zo wie zo al omdat wij een stuk beter zicht hebben op de tafel doordat wij vanaf een hogere postitie kijken, maar een hond moet dat ruiken. Zeker als er etenswaar op de tafel staat is de aandacht van de hond geactiveerd. Dat wil nog helemaal niet zeggen dat een hond aan dat eten komt. Een goed gesolicialiseerde hond zal dat eten niet aanraken, omdat het eten op de tafel van zijn baas, de roedelleider, is. Zijn aandacht is natuurlijk wel getrokken en zal proberen er iets van te krijgen. Geef deze hond dus niets, want dat weet hij voor de volgende keer in dezelfde situatie. Laat de hond maar even wachten, hij gaat vanzelf weg en leert zijn lesje.
Ook kom ik mensen tegen die op de hond reageren vanuit hun geloofsopvoeding. Gulzigheid mag niet en een hond die aandacht heeft voor eten op tafel moet dus (vaak overdreven) gestraft worden. Een hond snapt hier dus niets van, want hij probeert alleen maar in een goed blaadje te komen bij zijn baas om aan eten te komen, en dat is zijn natuur.
Heb ik het nog niet gehad over het schaamte-gevoel. Vaak kunnen mensen er niet tegen als honden de mensen besnuffelen ter plekke van hun kruis, zoals dat heet. Dit is een heel natuurlijke manier van doen van honden, alleen mensen kunnen dit niet waarderen door een soort schaamte-gevoel. Logisch is het wel omdat het kruis een warme plek is met veel lichaamsopeningen waar geuren uit het lichaam komen. De honden ruiken dit en krijgen zodoende een geurbeeld van de persoon die ze tegen komen. Het kruis is ook de enige plek waar honden makkelijk bij kunnen. Als je zou bukken zal de hond ook aan je gezicht gaan ruiken omdat daar weer andere geuren te bespeuren zijn.
Er zijn bij de hond echt geen andere ideeën dan snuffelen om zich een geurbeeld te verschaffen.
E.................
terugHET IS MAAR .. : (wordt aan gewerkt)
Hoe vaak wordt het niet gebruikt: het is maar een hond, het is maar een kat, het is maar een .......
''
Vul maar in, er zijn legio voorbeelden.
Blijkbaar voelen wij ons superieurder dan alles in deze wereld? Wij weten heel erg goed hoe wij met deze wereld en alles wat daarin leeft om moeten gaan. Het uitsterven van planten- en dierssoorten wordt tegenwoordig niet meer door de natuur gedaan. Neen, dat doen wij mensen tegenwoordig helemaal zelf in onze onovertroffen wijsheid.
De slavernij is al jaren terug afgeschaft, maar blijkbaar hebben de honden deze plek overgenomen. Ze mogen in leven blijven als ze leuke kunstjes blijven vertonen op ons verzoek en voor vermaak. Af en toe kom ik een mens tegen die bang is voor een hond. Snap ik helemaal niets van. Honden en mensen zijn elkaars vijanden niet. Integendeel, mensen en honden leven al duizenden jaren samen. Ze worden wel zo gemaakt door mensen. Deze angst van mensen voor honden wordt ze aangeleerd. Af en toe hoor ik een verhaal dat er ergens een familie-lid ooit eens is gebeten. Op mijn vraag waarom de hond gebeten heeft weten ze geen antwoord. Een hond bijt niet zo maar. Er zijn dan al een tiental waarschuwingen gegeven. En nog is het de vraag wat dat bijten dan wel niet is geweest. Was het een corrigerende tik omdat je je verkeerd (respectloos) hebt gedragen naar de hond toe?
Slavenhalsband |
Hondenhalsband |
Een van de waarschuwingen is het grommen. Dit is een duidelijk signaal van een hond dat hij/zij iets niet leuk vindt. Een hond die de hondentaal kent zal hier op de juiste manier op reageren en stoppen met waar hij/zij mee bezig is en dat leren ze al als puppie als het goed is. Alleen sommige mensen snappen dit niet en zien het een dreiging die niet mag. De hond wordt dan hard aangepakt om het grommen af te leren. Het gevolg is dat de hond deze waarschuwing in de toekomst gaat overslaan.
Mijn visie op halsbanden en tuigjes: De martelwerktuigen.
E..............
Kinderen die met dieren zijn opgegroeid spelen er vaak mee en zijn gewend aan het feit dat ze af en toe een beet krijgen van de hond. Dit is niet gevaarlijk en betekent niets. Vergeet niet dat een hond alleen zijn bek heeft om iets vast te pakken. Tijdens het stoeien en spelen wordt er wel eens net iets te vast gepakt. Dit doen niet alleen honden. Ook bij mensen gaat het wel eens mis als ze een kind te stevig vastpakken. Kinderen reageren dan dat de hond heeft gebeten, maar bedoelen dan dat ze te hard zijn vastgepakt. Een hond zal direkt loslaten als hij merkt dat het bij het kind zeer doet. Op deze manier leren ze dat als puppie al.
Ik kom mensen tegen met kinderen die hun angst projecteren op hun kinderen. Is de vader of moeder bang, dan ook het kind. De ouders proberen dan hun kind te beschermen door ze op te beuren of de hond weg te jagen, maar bereiken het tegenovergestelde: kinderen worden alleen banger en leren niet hoe ze met dieren moeten omgaan.
Kinderen die hebben geleerd met honden (en met andere dieren) om te gaan zijn uiteindelijk veel beter af en hun hele verdere leven beter beschermd.
Niet alleen naar kinderen kun je je angst projecteren. Vaak zie ik dat mensen hun angst voor 'grote' honden projecteren naar hun eigen hond. Ze pakken de hond op en dragen hem weg . Jonge honden 'puppies' worden door andere honden altijd met rust gelaten en ook opgevoed. Ze corrigeren de pup als het nodig is. Deze correctie gebeurt niet als de pup te veel beschermd wordt en worden daardoor later honden die bang zijn voor andere honden. Zitten deze honden dan ook nog eens aan de lijn, zullen ze zich zeker verdedigend en aanvallend naar andere honden gedragen, terwijl ze zich, als ze los lopen, aan hun ingeboren kalmerende signalen kunnen houden. Er is nog een andere oplossing: alle dieren de wereld uit die vervelend zijn. Maar dan allemaal, dus ook de vervelende mensen.
Ook corrigeren honden elkaar met beten. Mijn duitse herders corrigeren andere honden die zich niet aan de hondentaal houden. Een hond die te enthousiast recht op een andere hond af komt stormen wordt gecorrigeerd, vaak door een beet in de kont, een zogeheten snap. Ik noem dat een corrigerende tik, zoals kinderen die in hun jeugd vroeger kregen. Niets ernstig, alleen een correctie. Nu zijn er wel hondensoorten die niet op de correcties reageren, deze hebben een zogeheten plaat voor de kop, niets onnatuurlijks dus. Ze hebben daardoor ook geen last van de correcties.
Ook trainen honden elkaar tijdens "hun zogeheten" spel door te bijten op onbeschermde plekken. Honden leren zo elkaar de zwakke kanten van henzelf in de verdediging te ontdekken.
Kilat, mijn oudduitse herder, had ook de neiging om mij een klein kneepje in mijn neus te geven als blijk van genegenheid. Ik noem dit liefdesbeetjes. Ook af en toe een beetje (hij pakte dan even mijn velletje vast) in mijn arm is van een dergelijke trekking. Storm heeft de neiging om mijn onderarm even in zijn bek te nemen.
Yente heeft als oudduitse herder een speciaal karakter. In een grote gezelschap honden ligt ze strategisch langs de rand van het veld en houdt ze alles in de gaten. Als er te ruw gespeeld wordt grijpt ze in door de veroorzaker te corrigeren. Ze doet dit op zicht of op gehoor. Als het weer rustig is, gaat ze weer langs de rand liggen observeren. Dit doet ze ook naar Mara als deze vindt dat het een beetje te druk wordt. Als deze wat overstuur raakt wordt ze door Yente aan haar tuigje weggesleept van de plek. Is een andere hond dan weer nieuwsgierig en komt die te dichtbij wordt die weer weggestuurd. Een soort politie-agent dus die de rust binnen de roedel in de gaten houdt. Hiervoor moet er wel ontzag zijn bij de andere honden en dat dwingt ze vaak van te voren al af bij de kennismaking.
Baas zijn?
Baas ben je omdat je baas bent en niet omdat je je als baas gedraagt c.q. voordoet? Wat ik hiermee bedoel? Je bent baas of je probeert de baas te spelen en dan ben je al vrij snel een tiran, zeker tegenover een hond (of een ander dier) die totaal afhankelijk van je is. Het karakter van een hond is dusdanig dat je er nog mee wegkomt ook nog, want een hond zal blij zijn met de weinige positieve ogenblikken en daarop blijven teren. Ook slechte eventuele pijnlijke aandacht zal de hond altijd nog beter vinden dan géén aandacht. Dit zijn voor mij geen bazen, maar beulen.
Wat is een goede baas? Een goede baas zorgt voor de hond: beschermt hem, zorgt voor voedsel, corrigeert de hond op een voor de hond begrijpelijke manier en zorgt er voor dat de hond binnen de roedel past. Maar de baas zorgt er ook voor dat de hond zich mentaal kan ontwikkelen door ervaringen op te doen en dus wijzer te worden. Voor een goede baas, en dus voor de roedel, zal de hond zich ook, als het nodig is, opofferen. E...
Lichaamstaal?
Een hond is erg gevoelig voor signalen hoe minuscuul dan ook. Een hond kent jou na verloop van tijd beter dan jij hem en waarschijnlijk ook beter dan jij jezelf. Let maar eens op de honden en hun lichaamstaal als ze elkaar ontmoeten. Als je het met het gedrag van een hond oneens bent moet je wel op het moment ingrijpen dat het gebeurt. Het geheugen van een hond is kort en je kunt dus niet een paar minuten ná de gebeurtenis nog met een correctie komen. Ik hoor mensen wel eens zeggen, maar hij keek en gedroeg zich heel schuldig. Mis. De hond heeft allang jouw 'boze' stemming gepeild en weet niet dat hij iets verkeerd heeft gedaan! Neen, een dier kan niets verkeerd doen.
Honden zien anders dan wij mensen (geen rood en groen, maar wel ultraviolet) en letten erg scherp op lichaamstaal. Ook zien ze veel meer omdat ze veel meer beelden per seconde (+60) kunnen registreren dan mensen (10-15). Probeer je voor te stellen dat je iemand heel langzaam met een ooglid ziet knipperen. Honden reageren ook spontaan op lichaamstaalsignalen. Wij mensen zien dat niet eens met onze slechte ogen. Stel je voor dat een hond, in een van de 60 beeldjes die een hond ziet, een slecht signaal ziet en daarop reageert. Aan de beweging van de staart van de hond kun je onder andere zien welke stemming de hond heeft (als de hond zijn staart al heeft mogen behouden). Beweegt hij meer naar rechts dan naar links? Dan is de stemming positief. Wij mensen kunnen dat helemaal niet zien en dus ook niet beoordelen, vaak letten we niet eens op de lichaamstaal van de eigen hond en staan we te appen, te bellen of te kletsen met andere mensen. We reageren alleen als we iets horen en interpreteren dat op de verkeerde manier, want we hebben helemaal niets meegekregen wat er vooraf aan de hand was. Verder zijn de oren en de lichaamshouding ook erg belangrijk.
E...
Ik ben nog niet veel mensen tegengekomen die zich realiseren dat mensen erg beperkt zijn met hun zintuigen. Ze gaan er wel van uit dat ze alles in de wereld en natuur mogen beoordelen. Een voorbeeld hierbij is de registratie van beelden die in onze hersenen plaats vindt.
Voor een duidelijker beeld klik hier.
